Jak odwołać darowiznę nieruchomości?
Darowizna nieruchomości i jej przekazanie to z punktu widzenia społecznego oraz gospodarczego wyjątkowa czynność prawna. Po pierwsze wiąże się ze zbyciem istotnego elementu naszego majątku po drugie zaś świadczy często o szczególnych relacjach łączących darczyńcę i obdarowanego. Zdarza się, że po wykonaniu darowizny stosunki łączące strony umowy zaczynają się pogarszać. Dochodzi do konfliktów i awantur, które uderzają w darczyńcę. Czy w takiej sytuacji osoba, która zbyła nieodpłatnie istotny składnik swojego majątku może go odzyskać? Z pomocą naszych radców prawnych działających na terenie miasta Bochnia to nic trudnego!
Od czego należy zacząć?
Zgodnie z art. 898 § 1 kodeksu cywilnego: „Darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności”. Niniejsza norma prawna daje uprawnienie darczyńcy do odzyskania swojego majątku. Warunkiem skutecznego odwołania darowizny jest dopuszczenie się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności. Przepisy prawy nie definiują pojęcia „rażącej niewdzięczności”. Jest to termin niedookreślony. To na sądzie spoczywa obowiązek rozstrzygnięcia czy konkretne zachowania mieszczą się w zakresie rażącej niewdzięczności.
Czym przejawia się rażąca niewdzięczność?
Rażąca niewdzięczność może przejawiać się zarówno na skutek działania, np. poprzez znieważenie darczyńcy, niewierność małżeńska, popełnienie przestępstwa względem darczyńcy, a także bierną postawę, np. brak pomocy w chorobie, zerwanie kontaktów. Problematyczną kwestią jest to czy w przypadku okazania przez obdarowanego rażącej niewdzięczności osobie bliskiej darczyńcy może on również odwołać darowiznę? Za takim stanowiskiem opowiedział się Sąd Najwyższy, niemniej jednak każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie. Naganne zachowanie obdarowanego względem osoby bliskiej darczyńcy co do zasady może stanowić podstawę odwołania darowizny. Ważne jednak, aby czyn obdarowanego chociażby pośrednio godził w samego donatora.
Odwołania darowizny nie można dokonać zgodnie z art. 899 § 3 kodeksu cywilnego po upływie roku od momentu dowiedzenia się przez darczyńce o niewdzięczności obdarowanego. Jest to termin prawa materialnego i nie może zostać przywrócony. Jego upływ zamyka darczyńcy drogę do odzyskania majątku. Dlatego właśnie zachęcamy Cię do współpracy z naszymi radcami prawnymi. Jeżeli będziesz zbyt długo zwlekał wówczas nie odzyskasz majątku.
Jeżeli obdarowany zachowa się względem darczyńcy w sposób rażąco niewdzięczny donator powinien złożyć oświadczenie o odwołaniu darowizny na piśmie i przekazać je obdarowanemu. W przypadku darowizny nieruchomości dla jej ważności umowa powinna zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Pomimo to przypadku odwołania darowizny nieruchomości nie musisz udać się do notariusza w Bochni. Oświadczenie złożone przez darczyńcę nie musi zachować formy aktu notarialnego. Oświadczenie może zostać złożone w zwykłej formie pisemnej.
Należy pamiętać, że samo złożenie oświadczenia woli o odwołaniu darowizny nie powoduje automatycznie przejścia prawa własności nieruchomości z powrotem na rzecz darczyńcy. Oświadczenie woli o odwołania darowizny ma tzw. skutek obligacyjny. Oznacza to, że rodzi ono jedynie zobowiązanie po stronie obdarowanego do zwrotu nieruchomości. W takim wypadku jeżeli obdarowany nie zgodzi się dobrowolnie przenieść prawa własności nieruchomości na rzecz obdarowanego koniecznym będzie wystąpienie na drogę sądową.
Czy załatwię wszystko w Sądzie w Bochni?
Właściwym do rozpoznania sporu jest sąd miejsca położenia nieruchomości. Musisz jednak zwrócić uwagę na to jaka jest wartość darowizny. Jeżeli przekracza 75 tys. zł wówczas właściwym nie będzie Sąd Rejonowy w Bochni, ale Sąd Okręgowy w Tarnowie.
Pamiętaj, że zgodnie z art. 6 kodeksu cywilneg ciężar udowodnienia obdarowanemu rażącej niewdzięczności oraz dochowania terminu odwołania darowizny spoczywa na darczyńcy. Jeżeli chcesz, aby postępowanie o odwołanie darowizny przebiegło sprawnie i korzystnie dla Ciebie skorzystaj z pomocy radcy prawnego!
Radca prawny Bartosz Augustyn
tel. do kancelarii: 608 53 7763